Wstęp na projekcje i spotkania na podstawie bezpłatnych wejściówek dostępnych w kasie kina od 12 września od godz. 17. Jedna osoba może pobrać maksymalnie 2 wejściówki na każdy dzień przeglądu. Kino nie przyjmuje rezerwacji. Miejsca są nienumerowane.
„To wieeelki aktor” – powiedział o nim Tadeusz Łomnicki, a Kazimierz Kutz oświadczył, że „Reżyser mu niepotrzebny. Wszystko umie”. Nie sposób zliczyć wszystkich jego ważnych ról, obejmujących film, teatr i telewizję na przestrzeni aż sześciu dekad. Wkład Janusza Gajosa (ur. 1939 r. w Dąbrowie Górniczej) w polskie kino jest niepodważalny. Zorganizowany przez Stowarzyszenie Filmowców Polskich przegląd jego twórczości w kinie Kultura będzie próbą przyjrzenia się bliżej warsztatowi jednego z najwybitniejszych polskich aktorów.
Przypomnijmy, że na początku kariery popularność przyniosła mu rola Janka Kosa w serialu „Czterej pancerni i pies”. Ta popularność miała swoją cenę, bo jak mówił w jednym z wywiadów („Newsweek”): „Nie szanowało się człowieka, który jedną serialową rolą zdobywa taki rozgłos”. Wybitny talent i pracowitość (Władysław Kowalski powiedział o nim „wół roboczy”) pozwoliła mu jednak pozbyć się serialowej łatki, czego potwierdzeniem były znakomite występy w filmach m.in. Krzysztofa Kieślowskiego („Dekalog”, „Trzy kolory. Biały”), Andrzeja Wajdy („Człowiek z żelaza”, „Zemsta”), Wojciecha Marczewskiego („Ucieczka z kina Wolność”), Ryszarda Bugajskiego (Przesłuchanie”, „Układ zamknięty”, „Zaćma”), Janusza Morgensterna („Żółty szalik”, „Mniejsze zło”), Wojciecha Smarzowskiego („Kler”), Małgorzaty Szumowskiej („Body/Ciało”). Wiele razy udowadniał, że jest aktorem niezwykle wszechstronnym, świetnie odnajdującym się także w komedii i kabarecie . Aktor, który z taką lekkością umie zagrać czołgistę, majora, prokuratora, sędziego piłkarskiego, alkoholika, Stalina i arcybiskupa, może zagrać wszystko.
Jest sześciokrotnym laureatem Polskiej Nagrody Filmowej Orzeł, w tym Orła za osiągnięcia życia. Siedmiokrotnie przyznano mu Złote Lwy, a w 2015 r. odebrał Diamentowe Lwy dla najlepszego aktora 40-lecia. Od 2003 r. wykładał w Szkole Filmowej w Łodzi, gdzie uhonorowano go tytułem doktora honoris causa. W 2008 r. otrzymał tytuł profesora sztuk teatralnych. Wyróżniono go też Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” i Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. Pasjonuje się fotografią, czego rezultaty można było oglądać na wystawach w wielu miastach Polski.
Przegląd w kinie Kultura odbędzie się w dn. 16-19 września. Publiczność wraz z aktorem obejrzy cztery wybranego przez niego filmy: „Big Bang” (1986) Andrzeja Kondratiuka, „Piłkarski poker” (1989) Janusza Zaorskiego, „Tam i z powrotem” (2001) Wojciecha Wójcika, „Jasminum” (2006) Jana Jakuba Kolskiego. Przed pokazami Grażyna Torbicka porozmawia z Januszem Gajosem i jego gośćmi. Wśród nich są prof. Jerzy Bralczyk, Jan Frycz, Wiktoria Gąsiewska, Jan Jakub Kolski, Małgorzata Pieczyńska i Janusz Zaorski.
Program przeglądu
16 września (poniedziałek)
19:00 – rozmowa Grażyny Torbickiej z Januszem Gajosem, gość specjalny: prof. Jerzy Bralczyk
19:30 – pokaz filmu „Big Bang” reż. Andrzej Kondratiuk (1986 r., 89 min)
W jednej z mazowieckich wsi nocą ląduje UFO. Poruszeni mieszkańcy organizują naradę w chałupie. Atmosfera napięcia, niepewności i skrzynka wódki na stole wyzwalają skrywane od dawna emocje. Wśród czekających na przybyszów z kosmosu jest Janek. Postać grana przez Janusza Gajosa, z charakterystycznym kaskiem na głowie, balansuje między powagą a humorem. Jego gra współtworzy atmosferę zadumy, napięcia i filozoficznej groteski, przenikającej cały film Andrzeja Kondratiuka.
„Big Bang” fot. TVP
17 września (wtorek)
19:00 – rozmowa Grażyny Torbickiej z Januszem Zaorskim i Małgorzatą Pieczyńską
19:30 – pokaz filmu „Piłkarski poker” reż. Janusz Zaorski (1989 r., 101 min)
Układy, łapówki, korupcja. „Piłkarski poker” ukazuje patologie kultury sportowej lat 80. Film Janusza Zaorskiego jest utrzymany w konwencji filmu sensacyjnego, ale gdy ogląda się go dzisiaj, zatrważa swoją aktualnością. Głównym bohaterem jest sędzia Jan Laguna – doświadczony arbiter piłkarski, doskonale obeznany z ciemną stroną futbolu. Dzięki roli Gajosa to postać złożona, pełna niuansów, do bólu szczera. Mistrzowska kreacja aktorska przyczyniła się do sukcesu filmu i uczynienia z niego klasyka polskiego kina lat 80.
„Piłkarski poker” fot. WFDiF
18 września (środa)
19:00 – rozmowa Grażyny Torbickiej z Janem Fryczem
19:30 – pokaz filmu „Tam i z powrotem” reż. Wojciech Wójcik (2001 r., 102 min)
Film osadzony w Łodzi lat 60., świetnie oddający atmosferę tamtej epoki. Janusz Gajos wciela się w rolę Andrzeja Hoffmana, cenionego chirurga i byłego łącznika AK, który po wojnie żyje pod stałym nadzorem SB. Nie mogąc opuścić kraju, planuje ucieczkę za granicę wraz z dawnym znajomym z AK. Aby zdobyć pieniądze na ucieczkę, dokonują napadu na bankowy konwój, co prowadzi do poważnych konsekwencji. Rola Gajosa jako Hoffmana świetnie ukazuje dramat człowieka rozdartego między lojalnością a moralnością, szczególnie gdy musi podjąć trudną decyzję dotyczącą życia jedynego świadka przestępstwa.
„Tam i z powrotem” fot. WFDIF
19 września (czwartek)
19:00 – rozmowa Grażyny Torbickiej z Janem Jakubem Kolskim i Wiktorią Gąsiewską
19:30 – pokaz filmu „Jasminum” reż. Jan Jakub Kolski (2006 r., 107 min)
Film Jana Jakuba Kolskiego jest osadzony w małym klasztorze, gdzie życie trzech mnichów, obdarzonych niezwykłymi zdolnościami, zostaje zakłócone przez przybycie konserwatorki sztuki i jej córki. Janusz Gajos wciela się w rolę brata Zdrówko, który staje się świadkiem subtelnych zmian w życiu zakonu. Jego postać, pełna spokoju i ciepła, wpisuje się w poetykę filmu, opowiadającego o miłości, przemijaniu i niezwykłej sile ludzkich więzi. Za tę rolę Janusz Gajos otrzymał Polską Nagrodę Filmową Orzeł.
„Jasminum” fot. Best Film